Pałac Szembeków w Siemianicach

Wzniesiony w 1835 roku przez Piotra Szembeka. W 1894 roku został całkowicie przebudowany w stylu neorenesansowym. Jest to budynek piętrowy, podpiwniczony z użytkowym poddaszem. Zbudowany na planie wydłużonego prostokąta, którego oś przebiega na linii północ-południe. Do północnej elewacji przylega węższy i niższy aneks gospodarczy. Główny budynek nakryty jest czterospadowym dachem, nad aneksem dach dwuspadowy. Elewacja frontowa zwrócona na zachód, 11 osiowa, z czego 3 centralne osie zajmuje 4 kolumnowy portyk zbudowany w wielkim porządku. Kolumny podtrzymują obszerną wystawkę. W elewacji ogrodowej, na osi, znajduje się taras. Naroże budynku, pilastry oraz kolumny zdobi groszkowa rustyka i boniowania.

Wystawka ma 2 okna, ramowe podziały, wolutowe spływy oraz pinakle wieńczące całość. Kolumny podtrzymują fryz zdobiony tryglifami (płytki z trzema zębami) i rozetami. W dachu znajdują się lukarny – po dwie na bokach wystawki. Piętro honorowe (piano nobile) znajduje się na piętrze (świadczy o tym wielkość okien- są większe niż okna na dole). Szczyt aneksu zdobi rozbudowana attyka zwieńczona wolutami i pinaklami (patrz ślimacznica). Układ wnętrz dwutraktowy.W pałacu znajdowały się cenne zbiory rodzinne z XVII-XIX w., stare meble, szafy gdańskie, obrazy szkoły francuskiej z XVII wieku, jak również włoskiej i niderlandzkiej, akwarele Juliusza Kossaka, zbiory starej broni oraz rękopisy min. „Ślubów panieńskich” Aleksandra Fredry. Wśród eksponatów znajdowało się również siodło z odsieczy wiedeńskiej wysadzane drogocennymi kamieniami (min. rubinami), obecnie eksponat znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Na dzień dzisiejszy z zabytkowego wyposażenia pałacu pozostały kominek, piec i zabytkowa winda do transportu posiłków. Jako ciekawostkę należy podać, iż w pałacu działało centralne ogrzewanie już przed II Wojną Światową. Pałac był miejscem działalności Marii z Fredrów Szembekowei. To ona miała znaczący udział w tworzeniu tutaj ośrodka kultury polskiej. Zgromadziła większość pamiątek odziedziczonych po Fredrach. Pamiątki te zaginęły niestety w czasie okupacji niemieckiej. Aktualnie w pałacu znajduje się Leśny Zakład Doświadczalny Akademii Rolniczej w Poznaniu. W otoczeniu pałacu znajduje się zabytkowy park krajobrazowy i klasycystyczna wozownia. Park o powierzchni 4,49 ha jest pomnikiem przyrody, został urządzony w stylu angielskim.

Opr. Henryk Bajor