Skutki zanieczyszczenia środowiska, jakie powodować może niewłaściwa gospodarka odpadami
Podstawowym celem działań związanych z postępowaniem z odpadami, w tym komunalnymi i niebezpiecznymi, jest zmniejszenie obciążenia środowiska naturalnego rosnącą w bardzo szybkim tempie ilością odpadów. Gospodarowanie obejmuje działania, które mogą ograniczyć ich wolumen, który w 2012 roku wyniósł aż 135 209 ton.
Zwykle na hasło „niebezpieczne odpady" wyobrażamy sobie cysterny z kwasem albo plamy ropy na morzu. To błąd, bo groźne dla życia i zdrowia może być to, co jeszcze do niedawna nam służyło. Niewłaściwe postępowanie w związku z gospodarką odpadami może skutkować powstaniem zagrożenia dla całego ekosystemu - wód, powietrza, ziemi, fauny i flory. W szczególności takie działania są niebezpieczne dla obszarów wiejskich oraz lokalizacji, które uznaje się za posiadające wyjątkowe znaczenie ekologiczne, o wysokich walorach środowiskowych czy rolniczych. Wśród odpadów, które szczególnie mogą przyczynić się nie tylko do wzrostu zanieczyszczenia, ale wręcz do katastrofy ekologicznej - można wymienić m.in. odpady azbestowe, baterie i akumulatory oraz odpady medyczne i weterynaryjne. Istotnym elementem gospodarki odpadami jest właściwe przechowywanie odpadów - w specjalnie przygotowanych do tego miejscach składowania czy pojemnikach, aby nie stanowiły zagrożenia dla człowieka i otoczenia, w którym funkcjonuje.
Nieuporządkowane odpady mogą reagować fizykochemicznie i biochemicznie, stanowią także doskonałe otoczenie dla funkcjonowania bakterii i wirusów, które za pośrednictwem owadów, gryzoni i ptaków mogą być przenoszone na inne organizmy. W konsekwencji, powietrze, woda i grunty mogą zawierać szkodliwe dla zdrowia i życia substancje.
Jednym z najbardziej znanych Polakom odpadów niebezpiecznych jest azbest. Ze względu na swoje zalety, tj. m.in. odporność na wysokie temperatury, działanie mrozu, kwasów, substancji żrących, a także elastyczność, stosowany był szeroko od ponad 100 lat. Dziś wiemy, że jest bardzo szkodliwy dla zdrowia. Dlatego produkcja, stosowanie oraz obrót azbestem i wyrobami zawierającymi azbest zostały zakazane. Szacuje się, że na terenie Polski znajduje się 15,5 miliona ton wyrobów zawierających azbest. Ze względu na zagrożenie, jakie stwarzają powinny zostać usunięte z wszystkich obiektów w kraju do 31.12.2032 roku. Oddychanie powietrzem, w którym znajdują się niewidzialne dla oka włókna azbestu prowadzi do szeregu chorób układu oddechowego. Azbestu nie należy zdejmować i składować indywidualnie – zostawmy to wyspecjalizowanym jednostkom!
Kolejnym rodzajem niebezpiecznych odpadów są baterie i akumulatory, które nieprawidłowo przechowywane po zużyciu mogą wyrządzić wiele szkód w ekosystemie. Ma to związek z zawartymi w nich substancjami szkodliwymi dla środowiska (między innymi ołów i jego związki, kwas siarkowy, związki metali ciężkich, polipropylen i ebonit), które doprowadzają do skażenia wód oraz gleby. Dlatego też tak ważne jest tworzenie zorganizowanych systemów zbiórki i recyklingu akumulatorów i baterii, w tym do ustawiania w miejscach ogólnodostępnych pojemników przeznaczonych specjalnie na te odpady.
Niebezpiecznym elementem zagrażającym zdrowiu i życiu człowieka są także odpady medyczne i weterynaryjne, których pochodzenie wiąże się nie tylko z codzienną pomocą zdrowotną, ale także z badaniami i doświadczeniami medycznymi, prowadzonymi przez instytuty medyczne i naukowe. Odpady medyczne (m.in.: środki farmakologiczne, chemiczne odpady niebezpieczne, odpady o wysokiej zawartości metali ciężkich, pojemniki ciśnieniowe, ostrza nieużywane lub po sterylizacji, leki cyto- i genotoksyczne oraz odpady radioaktywne), z uwagi na zakaźne właściwości i źródło pochodzenia, należą do jednej z najbardziej kłopotliwych i niebezpiecznych grup odpadów. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia ponad 21 milionów zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby typu B, milion zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby typu C oraz ponad 200 000 zakażeń wirusem HIV w szpitalach w 2000 roku spowodowane było przez zakłucia zużytymi igłami. Do tego dochodzą choroby przewodu pokarmowego, oddechowego czy wzroku.
Bardzo często, do środowiska przedostają się szkodliwe substancje będące wynikiem nieprawidłowego ich unieszkodliwiania. W związku z tym bardzo ważne jest, aby pozbywać się odpadów we właściwy sposób wskazany przez ustawodawcę.
Kształtowanie wśród mieszkańców właściwych postaw proekologicznych i pożądanych zachowań w zakresie gospodarki odpadami z uwzględnieniem korzyści wynikających z właściwej gospodarki odpadami m.in. poprzez segregację i unieszkodliwianie odpadów promuje projekt pn. „Modernizacja systemu gospodarki odpadami na terenie południowej Wielkopolski oraz części powiatu Oleśnickiego" współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013" realizowany przez „INWESTOR-KĘPNO" Sp. z o.o. na terenie 13 gmin: gminy Baranów, gminy Bralin, gminy Doruchów, gminy Dziadowa Kłoda, gminy Kępno, gminy Międzybórz, gminy Łęka Opatowska, gminy Oleśnica, miasta Oleśnica, gminy Perzów, gminy Rychtal, gminy Syców oraz gminy Trzcinica.
W ramach przedmiotowej inwestycji Spółka zakupiła m.in. ponad 500 sztuk pojemników przeznaczonych do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, 13 kontenerów typu KO7 do zbiórki odpadów wielkogabarytowych oraz 450 małych, wewnątrzobiektowych pojemników trójdzielnych, w tym pojemników na przeterminowane lekarstwa oraz na zużyte baterie, które zostały przekazane do instytucji użyteczności publicznej, w tym urzędów, instytucji kultury i aptek, a także do ponad 140 placówek oświatowych znajdujących się na terenie wszystkich gmin objętych Projektem z przeznaczeniem do wykorzystania w celach edukacyjnych.
Więcej informacji o Projekcie znajduje się na stronie: www.zzo-olszowa.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013
FUNDUSZE EUROPEJSKIE – DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ WIELKOPOLSKI
